Doofblinde Hadiel met één van de dove leerlingen in de groene kamer

Deze week werd de zachte groene kamer in gebruik genomen. Hij is nog niet klaar, maar medewerkers waren zo nieuwsgierig en vroegen er steeds meer naar dat ik vond dat we er wel voorzichtig mee konden gaan experimenteren. Het gevolg was dat deze week elke middag kinderen hun rust vonden en de dove studenten (die ’s middags verantwoordelijk zijn voor de doofblinde kinderen), twee begeleiders en ik versteld stonden van het resultaat.

Maar wat ging er aan vooraf? Na het kopen van de matten en het berekenen van de kamer, hebben René en ik samen met Joël (een Zwitserse vrijwilliger) een plan gemaakt om de matten te bevestigen. Dat valt nog niet mee, want het klimaat maakt dat niet alles blijft zitten en schroeven zouden de matten beschadigen en scherpe elementen geven. Ook moesten de matten op maat gemaakt worden.

Uiteindelijk is de kamer afgetimmerd en hebben we dik klittenband op de muur vastgemaakt met lijm en een nietpistool. De matten zijn op maat gemaakt en weer netjes met de hand door Tamara (een Zwitserse vrijwilliger) dichtgemaakt. Ook hieraan hebben we klittenband bevestigd en het tegen de muur geplakt.
De matten die op de grond liggen werden op een andere plek gebruikt waar ze veel verplaatst moesten worden. Omdat ze erg zwaar zijn was dat elke keer een hele belasting. Op die plek hebben we nu super zachte kleden gelegd en de zware matten op maat gemaakt voor de groene kamer.

En toen was het opeens maandag en waren alle ogen op mij gericht. Twee kinderen met begeleider kwamen kennismaken met de kamer. Keurig netjes werden de schoenen van de kinderen uitgedaan en walsten begeleiders – met schoenen aan – gewoon naar binnen. Met mijn strenge gebaren stuurde ik de begeleiders naar buiten en heb ik ze voorgedaan dat je rustig binnenkomt en de kinderen moet laten wennen aan hun omgeving. Laat ze de muren voelen en erop kloppen. Superleuk om te zien dat de kinderen dan al rustig en alert worden. De matten werden bevoeld en besnuffeld. In de ruimte waren een soort lage schommelstoel, zwaartedeken en wat ballen aanwezig. Na ook kennisgemaakt te hebben met deze spullen, hebben we ze hun eigen gang laten gaan.

Kawthar verkent de kamer

Kawthar zocht direct haar plekje in de stoel en Mohammed kon eens in een zacht hoekje zitten zonder dat hij omviel en zichzelf pijn deed. Beide kinderen zaten rustig en de twee begeleiders stonden te wachten om ook naar binnen te komen en het weer over te nemen. Ze vroegen me waarom er een zwaartedeken was en wat het nut ervan is. Ik heb ze er zelf onder gelegd om het te ervaren. De begeleider van de doofblinde Kawthar hoefde deze middag niet met haar de strijd aan de gaan. Kawthar zit altijd op haar knieën in elkaar, maar nu zat ze op haar billen in de wiebelstoel.

Dinsdagmiddag werd ik helemaal verrast toen ik binnenkwam. De doofblinde Hadiel was de hele dag al onrustig en had rust in de groene kamer gevonden!

Doordat zowel muur als vloer zacht zijn en de kamer helemaal leeg, hoefde ze niet vastgehouden te worden om haar te beschermen en verdween de onrust. Vervolgens ging ze zelf op ontdekking uit en liet verschillende maffe houdingen zien.

Begeleiders zijn hier gewend om de kinderen bij onrustige situaties of opstandigheid te dwingen te luisteren. Dit komt mede doordat de omgeving – muren en vloeren zijn van steen – niet veilig genoeg is en ze uit bescherming de juiste richting op willen sturen. Dit geeft vaak alleen maar meer frustratie. Door de zachte kamer kunnen ze zelf de rust weer terugvinden en de begeleider hoeft ze alleen maar liefdevol bij te staan.

De trilmat onder het grote luchtbed vinden ze heerlijk

Je kunt ook de situatie te relaxed maken. Dat gebeurde bij de doofblinde Hazem. Heerlijk vond hij het om op de trilmat te liggen. Met zijn handen in de lucht en een lach op zijn gezicht kwam hij helemaal tot rust. Zijn begeleider ging naast hem liggen, zodat de situatie helemaal relaxed werd. Tot het moment kwam dat we moesten eten….

Tanja

Lekker zo’n zwaartedeken op je wiebelbenen…

Meten, mat, gemat…

Waar ik me de eerste weken van ons verblijf zorgen om maakte schijnt nu te lukken. De eerste praktische stappen tot een prikkelarme kamer zijn gezet. De kamer die hiervoor benoemd is wordt nu nog elke dag gebruikt (om kinderen te verschonen), maar daar schijnt niemand zich druk over te maken. Afgelopen donderdag ben ik met Asma, een dove begeleidster die hier op het instituut is opgegroeid, en Tamara, een Zwitserse vrijwilligster, naar de hoofdstad Amman gegaan om matten te zoeken die we tegen de muur kunnen bevestigen. Maar voordat dit mogelijk was hebben we veel gesproken en gebrainstormd. Informatie uitwisselen in dit land is niet zo gewoon als in Nederland. Informatie geeft macht en als je het deelt ben je het kwijt.

Gelukkig hebben Asma, Tamara en ik daar geen last van. We praten graag en helpen elkaar verder met vragen en ideeën. Wat onze communicatie wel interessant maakt is dat ik het in mijn beste Engels aan Tamara vertel en dat zij het vertaalt in gebaren naar Asma en andersom. En soms heb ik genoeg gebaren om het rechtstreeks met Asma te bespreken. Er is wel wat geduld voor nodig. De matten hebben we uiteindelijk gevonden in de Ikea.

Zo maf om de naam Ikea hier te horen…

Tussen de zorg voor de doofblinde kinderen door hebben we dus momenten gevonden om te overleggen. Dat lukt de ene dag beter dan de andere. De doofblinde kinderen hebben een hoop zorg nodig. En daarnaast begeleiden de dove studenten de doofblinde kinderen ‘s middags ook weer. Dit loopt niet altijd vlekkeloos, maar als er begeleiding mist, kan ik inspringen. Dus voordat ik op de afdeling kom weet ik eigenlijk nooit wat mijn taken zijn.

Niet alle kinderen zitten altijd even lekker in hun vel, met alle gevolgen van dien. Regelmatig loopt de spanning zo hoog op dat kinderen zichzelf of anderen bijten of slaan.

Gisteren zou ik mijn definitieve plan met ze doorspreken, maar dat werd niet mogelijk doordat één van de jongens zich verzette en alles kapot wilde slaan wat hij tegen kwam. Bezweet zat hij uiteindelijk op de bank met alle kussen om hem heen. Op deze momenten is overleg niet mogelijk maar wordt wel erg duidelijk hoeveel behoefte er is aan een zachte, rustige kamer.

Naast Asma en Tamara zijn hier nog zo’n 15 mensen werkzaam, inclusief leidinggevende. Ik heb geen idee wat zij van onze ideeën vinden. Ze zeggen me vriendelijk gedag, maar vragen eigenlijk nooit wat we nu uitspoken. Niemand heeft kritische vragen en ze laten me lekker m’n gang gaan. Met dit in mijn achterhoofd ben ik zelf op onderzoek uitgegaan en heb ik een opslagruimte gevonden die iedereen vergeten was. Deze ruimte leek mij meer geschikt dan de ruimte die we oorspronkelijk benoemd hadden. En na overleg met de directeur en een bezoekje aan de ‘sleutelmaker’ (de ruimte was op slot) had ik echt het gevoel dat ons plan uitgevoerd kon worden.

Even gevoel krijgen bij het idee…

Met een aantal jongens van de beroepsopleiding hebben we de kamer leeggemaakt. Ik heb spullen ingepakt en zij hebben de zware spullen een andere plek gegeven. De berekeningen zijn gemaakt en de timmerman is aan het werk gezet. Maandag gaan we de rest van de matten halen.

We zijn nu voornamelijk bezig met uitproberen. Wat werkt niet en wat slaat aan? Met mijn schoonouders zijn snoezelspullen meegekomen die besteld zijn vanuit het geld dat we hebben opgehaald. De zwaartedeken is meteen de volgende nacht ingezet voor Kawthar die elke nacht maar 3 uurtjes slaapt en ’s nachts erg onrustig is.

De doofblinde Kawthar geniet van het sop tijdens ‘massagetijd’

De blacklight heeft bijvoorbeeld nog niet het verwachte resultaat opgeleverd. Maar omstandigheden waren nog niet ideaal. Vandaag hebben we ook de aromatherapie uitgeprobeerd in ons huis. We hadden dus een rustige zondag ;-). Het trilkussen en de bijbehorende versterker staan nog ingepakt – tot grote frustratie van René – maar hier in Jordanië nemen we de tijd voor dit soort dingen… Nog 3,5 maand te gaan.

Tanja

De doofblinde Moerhaf met zijn begeleidster

Dat er iets met Lego, Loom en computers gebeurt, is al uitvoerig beschreven. Maar het meeste geld –  van de bijna 6000 euro –  is ingezameld voor de snoezelkamer. Hoe staat het daarmee?

Belangrijker is misschien de vraag hoe het met mijn advie´zeur´schap gaat, want dat is mijn rol; ik moet adviseren over snoezelen. Dat is andere koek dan een UPS-je installeren of een netwerk onderhouden. René loopt hier al twaalf jaar rond en kent zijn pappenheimers wel. Ik ben hier net een maand en moet mijn credits nog verdienen.

Daarom ben ik eerst begonnen met ideeën opschrijven. En ideeën krijg je door er te zijn, te kijken, te beleven en mee te doen. Vanaf vorige week is mijn adviseursrol dan ook omgezet in wat ik het liefst doe: de praktijk. In de middagen werk ik in de doofblindenunit. En op deze manier krijgen ideeën invulling en kom ik erachter dat het delen van ideeën veel tijd kost, maar hier erg belangrijk is om tot een toegevoegde waarde te kunnen komen van snoezelmateriaal.

Het leven in Jordanië is voor mij snel, druk, ongecontroleerd en chaotisch. Dit zie ik terug in de begeleidingsvorm. Snoezelen staat voor rust en vanuit deze rust komen tot nieuwe ontdekkingen. Het overbrengen van bewustwording over (teveel) prikkels is op dit moment mijn uitgangspunt. Gelukkig kan ik daar goed over van gedachte wisselen met zorginhoudelijk verantwoordelijken. Snoezelmateriaal staat in die zin op de tweede plaats, omdat de behoefte eerst duidelijk moet worden.

Inmiddels is er een start gemaakt met het plan, dat vanmiddag is besproken, en is er snoezelmateriaal voorgesteld. Over materiaal gesproken; vandaag is de blacklight meegekomen met Dick en Anje van Schie! Hoe ik aan deze blacklight gekomen ben – die met veel enthousiasme is ontvangen – staat in één van mijn vorige blogs.

Net nu dit op de rit zit, is er een andere uitdaging op mijn pad gekomen. Vlak voordat de directeur voor een congres naar India ging, vroeg hij mij tijdens het ontbijt, tussen neus en lippen door, of ik de handvaardigheidsjuf tijdelijk kon vervangen. Als ik het zag zitten natuurlijk… Natuurlijk zie ik dat zitten! Genoeg ‘waardeloos’ knutselmateriaal te vinden hier. Dus kom maar op! Nog even en ik heb in twee maanden evenveel credits als mijn lieftallige man in 12 jaar. Morgen 10:30 uur start mijn nieuwe carrière als echte Jordaanse juf.

Tanja

Doofblinde Hadiel ontspant op de trampoline

Tanja met haar dove vriendin Manal

Nu het schoolwerk van onze kinderen duidelijk is en ze steeds meer zelfstandig kunnen werken komt er voor mij meer tijd vrij. Afgelopen weken heb ik natuurlijk al wel om me heen gekeken en met verschillende mensen gesproken. Groepsdynamisch gezien is het hier zeer interessant. Alleen al tijdens de maaltijd is er een hoop te zien.

We eten in de eetzaal met alle kinderen en medewerkers. De medewerkers zitten aan twee tafels en de kinderen verspreid over de andere tafels. De grote kinderen letten op de jongere kinderen en dat gaat met voor ons harde hand. Geen gezeur en gemaar. Als je in slaap valt krijg je water over je heen of moet je naast je stoel blijven staan. Regelmatig staat er iemand in de hoek. Als één van de jonge kinderen op de verkeerde plek staat wordt hij/zij hardhandig bij arm of oor beetgepakt en op de juiste plek gezet. Dit gaat gepaard met een hoop gebaren en boze gezichten waar ik bang van word.

Nou heb ik ook best een Spartaanse opvoeding gehad, maar deze aanpak is mij onbekend en heb ik ook nooit bij pedagogiek gehad. In deze soms rommelige en chaotische situatie eten ook de doofblinde kinderen. Liefdevol worden zij opgehaald door één van de aangewezen kinderen en naar hun plek begeleid. Dit gaat niet altijd gemakkelijk, maar er wordt pas met eten begonnen als iedereen er is en iedereen hoort erbij.

Na het gebed staan verschillende meiden op om het eten uit te delen. Of je nu met je benen zwabbert of een kokervisus hebt; als het jouw taak is om het eten te halen, dan doe je dat! Zo komt ook Manal, die we sponsoren met onze zondagsschool, voorbij met een schaal in haar hand. Manal heeft vergroeiing aan haar handen en voeten en loopt met haar benen wijd en haar vingers zijn stijf en krom. Geconcentreerd loopt ze met een schaal door de chaos. Vervolgens haalt ze met een lachend gezicht de volgende op. Als ze ziet dat ik kijk, wordt haar lach nog iets groter en zegt met haar kromme vingers gedag en vraagt of mijn dag goed is. Dat is verwarrend voor mij; tussen de schijnbare chaos door zoveel hulp en lachende gezichten.

Afgelopen weekend ben ik ‘aangesteld’ tot ‘adviseur snoezelhoek’. Ik had ideeën toen ik hier heen ging, heb me verdiept in methodieken, maar ik kan weer opnieuw beginnen. Over mijn idee om de snoezelmaterialen te gebruiken voor de kinderen uit Syrië – die naar mijn idee getraumatiseerd moeten zijn – werd niet zo enthousiast gereageerd. Wie ben ik om te zeggen dat deze kinderen getraumatiseerd zijn?!

Geweld is hier onderdeel van de cultuur en kinderen zijn – hoe vreemd het ook klinkt – gewend aan deze manier van leven. Geweren horen we hier regelmatig. Het wil niet zeggen dat het niet erg is, maar het is een onderwerp dat hier besproken wordt en geïntegreerd is in het dagelijks leven.

We waren het er wel over eens dat ‘rust in de tent’ een zeer goede basis is, maar in vergelijking tot andere scholen in het land, is het hier een paradijs. Hoe lang ik adviseur mag blijven, weet ik niet, maar ik ga mijn stinkende best doen.

Tanja

De eerste schooldag

Er daar zitten we dan. In een vergaderruimte in de school. Beetje koud, maar verder alles wat we nodig hebben. Ik als juf en de kinderen als leerlingen. Joanne gaat enthousiast aan de gang, weet precies wat ze moet doen en ik moet uitkijken dat de rollen niet omgedraaid worden. Gelukkig had ze foutjes in haar woordjes en van mij kreeg ze als opdracht ze vijf keer over te schrijven. Na wat gesputter: dat moet altijd maar 3 keer, had ik de regie weer over de klas.

Thomas begon met zijn boekverslag. Stil ging hij aan zijn werk. Opeens kwam de vraag: ‘Wanneer krijg ik eigenlijk les?’ Nou, ik weet ongeveer – als de accu van de computer weer opgeladen is en het internet werkt – wat ze maken op school. En dat bekijken we samen elke dag. ‘Maar dat is mijn huiswerk voor vandaag, geen les!’ Gelukkig heeft Thomas altijd een groot vertrouwen en toen ik zei dat het goed kwam, ging hij weer verder met zijn werk.

Dat we Thomas en Joanne mee mochten nemen ging niet zomaar. Tijdens ons eerste contact met de leerplichtambtenaar kregen we dan ook te horen dat het niet kon. Wij zouden niet kunnen voldoen aan de regels. Een internationale school zou de oplossing zijn. Een internationale school is zeer prijzig, een uur hier vandaan en voor een half jaar geen optie. Als je gaat zoeken op het internet, staat er overal geschreven dat het voor kinderen een geweldige uitdaging is en ze zeker mee moeten als ouders naar het buitenland vertrekken. De andere cultuur en de taal zijn een verrijking voor hun leven, maar helaas zijn er geen regels om dit mogelijk te maken.

Na mailcontact waarin we uitleg gaven over onze ideeën van lesgeven en de situatie waar de kinderen in zouden verkeren, kwamen er wat openingen. We mochten gaan praten met de directeuren van de scholen. Als die toestemming gaven zou ze er weer naar willen kijken. Super! Wij konden weer aan de slag. Na twee gesprekken ging er weer een mail naar de ambtenaar met de toestemming van de directeuren. Heel reëel hadden we wel genoemd dat bij slecht presteren de kinderen zouden blijven zitten. Lijkt ons niet meer dan logisch. Bij het volgende gesprek met de ambtenaar herkende ze ons al in de gang. Ze had onze site bekeken en de nieuwsbrief van het instituut grondig doorgenomen. Na een onderzoekende zucht gaf ze aan een uitzonderingsbrief te maken en zo haar goedkeuring te geven.

Wij waren blij. Het kon doorgaan! Joanne haar juf gaf mij uitleg over het lesmateriaal en er werden veel kopieën gemaakt, er werd nagedacht over welke boeken belangrijk zijn en er moesten planningen komen. Superleuk om eens zo met je neus op het lesmateriaal van je kind te zitten.

Op Thomas zijn school werd het anders aangepakt. Via het online leerlingprogramma is een aparte map gemaakt waar al zijn opdrachten en programma’s in zitten. Echt fijn dat de docenten van beide scholen zo mee willen werken en zich zo hebben ingezet om dit voor ons mogelijk te maken. Nu moeten we aan de gang. Op naar een leuk half jaar school en goede cijfers.

Tanja

Even uitproberen…

Een deel van de doofblinde kinderen heeft een restvisus (en ziet bijvoorbeeld verschil tussen licht en donker).  Daarom ben ik enorm blij met de liefdevolle gift van (de ouders van) een bewoonster op mijn werk. Zij heeft een snoezelhoek en sommige van de spullen zijn voor haar geen toegevoegde waarde meer. We kregen een blacklight (waarmee felle kleuren in het donker oplichten), een flexibele lichtslang (voor lichtstimulatie dichtbij) en een ballon met lichtjes (voor o.a. sfeerlicht). Ontzettend bedankt!

Snoezelen is dus een samenvoegsel van twee woorden: snuffelen en doezelen. Dat stond in Het Grote Snoezelboek dat ik van Marcella gekregen heb. Het zat opeens in mijn brievenbus. Hierin wordt ook de geschiedenis van snoezelen verteld. En nu snap ik dat er geen (goede) Engelse vertaling is; omdat het in Nederland is ontwikkeld!

Gisteren kreeg ik nog meer snoezelcatalogussen. Ook cursusmateriaal over muziekbeleving is op een geheimzinnige manier in mijn bezit gekomen. Echt om enthousiast van te worden!

Wat er verder nog is gebeurd in Huize Kolsters, staat in onze update.

Tanja

Snuffelen in Het Grote Snoezelboek

Snoezelig zoeken

Er wordt veel ‘gesnoezeld’ de laatste tijd. Ik heb contact gelegd met twee snoezelbedrijven, heb overlegd met de doofblindenbegeleiding in Jordanië en toepassing van apparatuur beter bekeken, zoals onderhoud, installatie en vervoer.

Maar naast deze voorbereidingen ben ik ook naar de school van Joanne geweest om te praten over praktische uitvoering van haar schoolwerk in Jordanië.  En wat doen we met kleding? Met welke temperaturen moet ik rekening houden? En past alles in de koffer, of kopen we spullen daar?

De vliegreis is bijna geboekt. Met de visums komt het ook vast goed. We hebben ook te horen gekregen waar we gaan wonen. Dus het wordt allemaal concreter. En daar hou ik van. Het liefst vertrek ik morgen en maak ik meteen een weekprogramma. Maar ik zal moeten leren omgaan met een zekere onzekerheid.

Deze week was ik gelukkig vrij om deze dingen te regelen. Maar volgende week ga ik weer extra uren werken. Nog een paar weken en ik blog zo’n 5000 kilometer verderop.

Tanja

Deze foto van de doofblinde Moerhaf (6) is gemaakt door Guido Dingemans.

We zijn eruit! Ik ga geld ophalen voor een snoezelkamer. Ik weet al een tijdje dat hier behoefte aan is. De groep doofblinde kinderen in het instituut in Jordanië wordt steeds groter en het enthousiasme om deze kinderen te leren ontspannen groeit.

Snoezelen
Het woord alleen al is fijn. Maar wat is snoezelen precies? Als ik het opzoek op Wikipedia staat daar dat snoezelen het activeren van de zintuigen is. Helaas staat aan het einde van de alinea dat dit wordt aangeboden aan mensen met een ernstige handicap, omdat het zo moeilijk is om iets voor ze te bedenken. Nou zou ik meer willen benadrukken dat we met snoezelen de kwaliteit van leven willen vergroten door een ontspannen omgeving aan te bieden en ze meer te laten concentreren op zintuigen die ze kunnen ontwikkelen en zintuigen te activeren die minder ontwikkeld zijn.

‘Schnüzeln’
Nu heb ik geen talenknobbel, maar de rest van het gezin had toch ook grote moeite met het Engelse woord voor snoezelen? Heb ik weer… Mijn aanspreekpunt is een Zwitsere jonge vrouw, dus misschien dat ‘schnüzeln’ wel begrepen wordt…

Bubble units
Een ander punt is dat we hier in Nederland veel gebruik maken van electriciteit. Snoezelkamers worden vaak voorzien van blacklight, muziektrilsystemen, starlightgordijnen, gloeiballen, led watervalmuren en bubble units. Prachtig materiaal, als de stroom het blijft doen en een monteur vanuit de verzekering is inbegrepen…

Smart
Mijn doel concreet is een ruimte creëren waar ontspannen en het eventueel prikkelen van zintuigen centraal staat. Voor al mijn collega’s en mensen die dit lezen en werkzaam zijn in de zorg zal ik het SMART maken (ik ben mij bewust van alle subdoelen die dit doel weer in zich heeft ;-).

Specifiek – Een ruimte maken waar ontspannen en het eventueel prikkelen van zintuigen centraal staat
Meetbaar – 6 vierkante meter?
Acceptabel – Ik accepteer donaties via de site en bankoverschrijvingen
Realistisch – mogen ook onrealistische attributen zijn, als het maar ontspant of stimuleert
Tijdgebonden- Tot 30 juni 2015 zoveel mogelijk mensen enthousiast maken en mijn best doen zodat ze deze doneerknop gebruiken op de site 😉

Liefs,
Tanja

“Wat ga jij eigenlijk doen?” Dat is de vraag die ik de laatste weken een paar keer gekregen heb. Na zo’n vraag ben ik dan even stil. Want ik weet het antwoord eigenlijk niet. Als moeder van twee kinderen weet ik dat in een huis met 150 kinderen altijd wel iets te doen is, maar wat zijn dan die taken concreet? Ik weet het nog niet.

Gelukkig wordt er in Jordanië wèl over nagedacht. Ik had laatst een gesprek met de directeur van het instituut en zijn ideeën zetten mij aan tot nadenken… en tot actie! Beroepsmatig is een instituut met zoveel verschillende soorten kinderen en beperkingen een interessante plek. Waar zijn de pdd-nos-ers en adhd-ers in deze groep?

Ik ben er nu twee keer geweest. En het lijkt alsof het tegenovergestelde gedaan wordt van wat hier in Nederland de normaalste zaak van de wereld is. Zo wordt daar veel op groepsniveau opgelost, terwijl we hier alles heel individueel benaderen. En voor de eerste aanpak is ook iets te zeggen: de beperking van de ene kan weer een talent van de ander zijn. Mijn eigen handicap – de ontbrekende talenknobbel die de rest van mijn gezin wel blijkt te hebben – wordt daar opgelost door te gebaren. Fijn, een taal met weinig grammatica en spelling 😉 .

Nog drie maanden te gaan. In deze maanden ga ik nadenken met Thomas en Joanne over hoe wij met onze talenten en beperkingen iets kunnen bijdragen aan het werk wat wordt gedaan in het instituut. We willen ook leren van gebruiken en gewoontes die daar van toepassingen zijn. Of dit gaat lukken, kun je lezen op deze blog.

Groeten,

Tanja