Doofblinde Hazem verkent de piano

Naast Arabisch en gebarentaal is er nog een taal die belangrijk is: de taal van muziek. Bij de doofblinde kinderen leidt dat tot bijzondere ‘gesprekken’. Vrijwilligster Tamara is sinds enkele maanden begonnen met ‘muzieklessen’ voor de doofblinde kinderen. Door middel van trillingen, maar ook gewoon hoorbaar geluid, werkt ze aan hun ontwikkeling en ontspanning. En daar zag ze ook wel een taak voor mij. Afgelopen weken heb ik dan ook een paar keer met vier doofblinde kinderen piano gespeeld. En dat zijn bijzondere momenten, voor hen, maar ook voor mij.

Er staat een akoestische piano in het gebouw en het was de bedoeling dat ik samen met hen op zoek moest gaan: Wat vinden ze leuk? Wat raakt ze? Waar reageren ze op? Wat kunnen we samen spelen? Waar luisteren ze naar? Wat voelen ze? Dus geen vast programma, maar een samen ontdekken. Voordat we kunnen spelen, moet er eerst heel wat gebeuren. Ze moeten eerst zelf hun weg vinden naar de piano, op de bovenste verdieping achteraan het terrein. Ik stel me voor en daarna verschuiven we samen de pianokruk, maken de klep open, leggen het vilten doekje weg en dan gaan we muziek maken. Maar René, hoe communiceer je dan met hen?

Ja, dat vroeg ik me ook af. Muziek gaat over abstracte begrippen als ‘mooi’, ‘liefelijk’ en ‘krachtig’ en al zou ik het kunnen gebaren, moet het ook begrepen kunnen worden… Ik gebaar met mijn handen terwijl de handen van de doofblinde op mijn handen liggen. Deze ‘lezen’ mijn gebaren en ik vraag reactie terug. Daarna gaan we (samen) spelen. Gelukkig staat Tamara er ook bij die mij aanwijzingen geeft. En dan kom je er opeens achter dat Hazem tonen aanslaat en net zo lang wacht tot het geluid helemaal is uitgeklonken. Dan pas slaat hij opnieuw tonen aan. Blijkbaar hoort – of voelt – hij veel… Als we samen spelen verschijnt er een grote glimlach op zijn gezicht en zijn handbewegingen volgen het ritme.

Met zijn handen op mijn handen maken Hazem en ik de mooiste muziek

En Issa weet zelf wat hij wil horen. Hij speelt steeds hetzelfde – onbekende – wijsje en vindt eigenhandig de juiste tonen in vrijwel alle octaven. Ik speel mee met zijn melodie. Soms rustig, soms symfonisch en dat laat hij even toe, maar daarna laat hij me weten liever alleen te spelen en duwt mijn handen zachtjes van de piano, waarna hij zijn eigen melodie weer speelt.

Issa speelt liever zijn eigen wijsje

Ik probeer bekende liedjes te spelen en zoek dan naar herkenning. En bij Hazem zag ik dat bij het lied: ‘Open my eyes’, een rustig lied dat spreekt over luisteren naar de Allerhoogste en het verlangen naar inzicht. Zijn ogen waren dof en onrustig, maar zijn gezicht straalde.

…

Dit weekend waren de kinderen naar huis vanwege de sneeuw – er lag hier vrijdag 15 cm. En de kinderen van de armste gezinnen kregen een voedselpakket mee. Dat was nieuw voor mij. Ik wist dat veel ouders geen schoolgeld kunnen betalen, maar dit is wel een bijzonder initiatief vanuit een school. Achter de schermen gebeurt er zoveel waardoor dit instituut verschil maakt. De directeur is vorige week teruggekomen van een 3-daagse conferentie in India over World Wide Hearing. Hij heeft zich hard gemaakt voor goedkope gehoorapparaten voor zo’n 80 miljoen doven in plaats van dure medische ingrepen. Vorige week is ook Samier, hoofd van de buitendienst, naar Koerdistan (Noord Irak) gegaan om daar les te geven aan (dove) dovendocenten. Er is ook weer een team naar het Syrische vluchtelingenkamp Za’atari gegaan om daar hulp te bieden en gehoorapparaten aan te meten. En dan krijgt de laptop waar ik aan werk om gehoorapparaten uit Nederland mee te kunnen programmeren toch een andere lading.

René

En onze kinderen vermaken zich prima met Olaf…